Tractor Subsidy Scheme : राज्यातील अनुसूचित जाती आणि नवबौद्ध समाजातील स्वयंसहाय्यता बचत गटांसाठी कृषी क्षेत्रात आर्थिक मदत देण्यासाठी सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभागाने एक अत्यंत महत्वाची योजना सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत शेतकरी गटांना शेतीसाठी आवश्यक असलेले मिनी ट्रॅक्टर आणि त्यासोबत लागणारी उपसाधने खरेदी करण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात अनुदान दिले जात आहे. या योजनेचा उद्देश ग्रामीण भागातील शेतकऱ्यांचे आर्थिक बळ वाढवणे आणि शेतीतील मशागत सोपी करणे हा आहे. त्यामुळे या योजनेमुळे अनेक स्वयंसहाय्यता बचत गटांना त्यांच्या शेतीसाठी लागणारे उपकरण खरेदी करण्याची संधी मिळणार आहे, ज्यामुळे त्यांच्या कामाची गती वाढेल आणि उत्पन्नही वाढण्याची शक्यता निर्माण होईल.
या योजनेअंतर्गत गटांना 9 ते 18 एचपी क्षमतेच्या मिनी ट्रॅक्टरसह कल्टिव्हेटर, रोटाव्हेटर, ट्रेलर इत्यादी आवश्यक शेती साधनांसाठी अनुदान मिळेल. या योजनेत एकूण खरेदी खर्चाची मर्यादा 3 लाख 50 हजार रुपये ठेवण्यात आली आहे, त्यापैकी 90 टक्के म्हणजेच 3 लाख 15 हजार रुपयांपर्यंत अनुदान देण्यात येईल. उर्वरित 35 हजार रुपये लाभार्थी गटाला स्वतःच्या खर्चाने भरणे आवश्यक आहे. यामुळे आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल असलेल्या गटांना कमी खर्चात अत्याधुनिक शेती उपकरणे खरेदी करण्याची संधी मिळत आहे, ज्यामुळे त्यांची शेती कार्यक्षम आणि आधुनिक बनू शकते.
या योजनेची पात्रता स्पष्टपणे सांगायची तर, अर्जदार गट महाराष्ट्रातील अधिकृत नोंदणीकृत स्वयंसहाय्यता बचत गट असणे आवश्यक आहे. गटातील अध्यक्ष, सचिव आणि किमान 80% सदस्य अनुसूचित जाती किंवा नवबौद्ध समाजातील असणे अनिवार्य आहे. शिवाय, गटाचे सदस्य शेतीशी संबंधित कामांमध्ये सक्रियपणे सहभागी असावेत. म्हणजेच, या योजनेचा लाभ फक्त त्या गटांना मिळणार आहे जे प्रत्यक्ष शेतीशी निगडीत आहेत आणि ज्यांनी त्यांच्या भागात शेती सुधारण्याचा प्रयत्न केला आहे.
